Tin Kinh tế: IPEF và tác động của nó đối với quan hệ Nhật Bản – Trung Quốc

BNEWSTại sao Nhật Bản lại kiên quyết ủng hộ sáng kiến ​​này của Mỹ? Liệu động thái chủ động này của Nhật Bản có làm tổn hại đến mối quan hệ song phương mong manh giữa Nhật Bản và Trung Quốc?

Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ – Thái Bình Dương về Thịnh vượng (IPEF) được công bố vào tháng 5 năm 2022 trong chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tới châu Á.

Trong số 13 quốc gia tham gia, Nhật Bản là quốc gia duy nhất tuyên bố sẽ tham gia cả 4 trụ cột của IPEF. Điều này khiến các chuyên gia đặt ra hàng loạt câu hỏi: Tại sao Nhật Bản lại kiên quyết ủng hộ sáng kiến ​​này của Mỹ? Liệu động thái chủ động này của Nhật Bản có làm tổn hại đến mối quan hệ song phương mong manh giữa Nhật Bản và Trung Quốc? Liệu IPEF mới được thành lập có làm gián đoạn quá trình hội nhập kinh tế khu vực đang diễn ra?

Năm 2021, thương mại song phương Nhật – Trung đạt mức cao nhất trong 10 năm là 391,4 tỷ USD và có hơn 30.000 công ty Nhật Bản hiện đang hoạt động tại Trung Quốc. Tuy nhiên, việc Nhật Bản có vẻ nhiệt tình áp dụng chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ đã khiến Trung Quốc khó chịu.

Ở Nhật Bản, hầu hết các nước châu Á – Thái Bình Dương đều nhận thấy rằng IPEF – một hiệp định thương mại không hứa hẹn khả năng tiếp cận thị trường Hoa Kỳ – là không đủ hấp dẫn để có tác động. tác động ngay đến thương mại khu vực.

Tuy nhiên, những tiếng nói chủ đạo từ bên trong chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng nước này nên tham gia tích cực vào IPEF với hy vọng hiệp định này sẽ là “bàn đạp” để Mỹ tái gia nhập Hiệp định. Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). IPEF cũng sẽ giúp tăng cường quan hệ đối tác kinh tế Mỹ-Nhật.

Nhật Bản nhanh chóng gia nhập liên minh do Mỹ dẫn đầu để áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga vào tháng 2 năm 2022. Quyết định của Nhật Bản được cho là do lo ngại về an ninh trong nước khi đối mặt với Trung Quốc.

Dù Trung Quốc chỉ trích chính sách của Nhật Bản nhưng nước này đã đưa ra những yêu cầu tương đối hợp lý đối với “xứ sở hoa anh đào”. Thay vì yêu cầu Nhật Bản thay đổi đáng kể chính sách đối ngoại, Trung Quốc kêu gọi Nhật Bản cân bằng tốt hơn mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc, đồng thời phát triển thương mại song phương.

Trái ngược với những lo ngại phổ biến rằng IPEF sẽ dẫn đến sự tách rời của các nền kinh tế châu Á, chủ nghĩa kinh tế khu vực sẽ tiếp tục lấy đà ở châu Á-Thái Bình Dương. Trong khi IPEF là một khuôn khổ thương mại nhằm nâng cao vai trò lãnh đạo kinh tế của Hoa Kỳ, thì Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) được cả Nhật Bản và Trung Quốc ủng hộ.

Sự ra mắt của IPEF kể từ đó đã thúc đẩy Trung Quốc dành nhiều nguồn lực ngoại giao hơn cho RCEP. Mặc dù IPEF có thể chỉ có tác dụng hạn chế trong việc kiềm chế Trung Quốc, nhưng chính sách “Không có COVID” và những tai ương kinh tế đã làm xói mòn đáng kể niềm tin kinh doanh toàn cầu vào nước này. đây.

Một cuộc khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cho thấy 14% công ty Nhật Bản hoạt động tại Thượng Hải đang tìm cách “giảm hoặc hoãn” các khoản đầu tư trong tương lai vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. giới tính. Tâm lý này tương đối “ôn hòa” so với kết quả của một cuộc khảo sát khác của Phòng Thương mại Liên minh châu Âu, vốn cho thấy chính sách “Trung Quốc + 1” – tránh đầu tư vào Trung Quốc chỉ bằng cách đầu tư vào Trung Quốc. đa dạng hóa sang các nước khác – những công ty Nhật Bản theo đuổi từ lâu sẽ tăng tốc.

Nhiều ý kiến ​​cho rằng thành công của IPEF phụ thuộc vào các quốc gia thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – nhưng trên thực tế, nó phụ thuộc vào Trung Quốc, nền kinh tế và chính sách đối ngoại của nước này. .

Sự hỗ trợ của Nhật Bản đối với IPEF sẽ giúp thỏa thuận này có được sức hút ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nhưng sẽ không ảnh hưởng lớn đến mối quan hệ lâu dài giữa Nhật Bản và Trung Quốc.