Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khôi phục sản xuất

Ngày 20-9, Phó thủ tướng Lê Văn Thành đã chủ trì hội nghị trực tuyến với các bộ, ngành, địa phương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp (DN) tại các khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế, khu chế xuất, KCN công nghệ cao và cụm công nghiệp. Hiện nay, mong muốn lớn nhất của các DN là phục hồi hoạt động sản xuất 100%.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng chủ trì hội nghị trực tuyến tại điểm cầu Đồng Nai. Ảnh: H.Giang

Theo Bộ KH-ĐT, cả nước có gần 400 KCN, khu kinh tế, khu chế xuất, KCN công nghệ cao và cụm công nghiệp, thu hút đầu tư khoảng 126 tỷ USD, giải quyết việc làm cho 4,5 triệu lao động. Đợt dịch bệnh Covid-19 lần thứ tư, gần 50% DN bị tác động nghiêm trọng, ảnh hưởng nặng nề đến doanh thu và các đơn hàng xuất khẩu, nhiều dự án chậm triển khai.

* Những điểm nghẽn trong mở cửa

Căn cứ vào kế hoạch mở cửa của từng tỉnh, thành, các DN trong các KCN, khu kinh tế, khu chế xuất, KCN công nghệ cao, cụm công nghiệp trên cả nước đã xây dựng kế hoạch để khôi phục sản xuất, kinh doanh trong tình hình mới. Mục tiêu của các DN là nhanh chóng đưa hoạt động sản xuất trở lại bình thường, nhưng quá trình thực hiện xảy ra nhiều điểm nghẽn cần Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ kịp thời.

Ông Lê Quốc Thanh, Tổng giám đốc điều hành khu vực Việt Nam của Tập đoàn Phong Thái cho biết: “Tập đoàn có 6 công ty tại Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu với 65 ngàn lao động, tổng vốn đầu tư 245 triệu USD. Do dịch bệnh phức tạp, các công ty của tập đoàn đã phải dừng hoạt động từ đầu tháng 7-2021 đến nay. Hiện tập đoàn đang dự tính khôi phục lại sản xuất gặp khó khăn về quy định “vùng đỏ”, cam, vàng, xanh và lao động phải tiêm vaccine mũi 1 được 14 ngày mới trở lại nhà máy”.

Theo ông Thanh, với quy định trên thì chỉ có khoảng 10% lao động ở các công ty có thể trở lại làm việc. Như vậy, Tập đoàn Phong Thái rất khó khôi phục sản xuất. Đợt dịch Covid-19 lần thứ tư đã làm Tập đoàn Phong Thái mất 25% đơn hàng do đối tác chuyển qua nước khác, nếu kéo dài thời gian phục hồi sản xuất DN sẽ rất khó khăn. Do đó, tập đoàn đề nghị Chính phủ quy định lao động đã tiêm vaccine phòng Covid-19 có thể trở lại công ty và không phân biệt “vùng vàng”, cam, đỏ, xanh.

Bà Vũ Thị Hương Giang, Giám đốc đối ngoại của Công ty TNHH Nike Việt Nam cho hay: “Có 38 nước đang nằm trong chuỗi cung ứng của Nike. Tại Việt Nam Nike chiếm 1/3 kim ngạch xuất khẩu giày dép. Qua làm việc với các đối tác của Nike ở 12 tỉnh, thành phía Nam, tất cả đều mong sớm có đủ vaccine tiêm cho người lao động để khôi phục hoạt động. Đồng thời, đề nghị các tỉnh, thành không đóng cửa các DN khi xuất hiện ca F0 mà tập trung vào xử lý để không lây lan, hạn chế lạm dụng xét nghiệm, giảm chi phí cho DN”.

Cũng theo bà Giang, ở Thái Lan, số ca nhiễm Covid-19 gấp 3 lần Việt Nam nhưng chưa có nhà máy nào phải đóng cửa. Tại Ấn Độ bị ảnh hưởng dịch bệnh rất nặng nề nhưng chỉ dừng hoạt động các nhà máy khoảng 3 tuần nên việc khôi phục lại chuỗi sản xuất rất nhanh. Nếu Việt Nam đề cao tuyệt đối an toàn rất khó mở cửa khôi phục sản xuất của DN.

Đại diện một số tập đoàn như: Samsung, Unilever, Hyosung… cũng đề xuất Chính phủ giảm gánh nặng về xét nghiệm, tạo điều kiện thuận lợi để đưa đón lao động trong và ngoài tỉnh.

* Nhanh chóng khôi phục sản xuất

Theo Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Thị Bích Ngọc, qua tổng hợp cho thấy DN đang gặp 7 nhóm vấn đề khó khăn cần tháo gỡ để mau chóng khôi phục sản xuất, kinh doanh trở lại bình thường là: vaccine ngừa Covid-19; thiếu nguồn lao động; cấp phép cho chuyên gia nước ngoài vào Việt Nam; DN phải chịu chi phí lớn trong phòng, chống dịch bệnh; dòng tiền vào DN khó khăn ảnh hưởng đến thanh toán nợ, mua nguyên liệu và chi trả cho người lao động; dịch kéo dài mất nhiều đơn hàng; đi lại vận chuyển hàng hóa.

“Bộ KH-ĐT đã đưa ra giải pháp ngắn hạn, dài hạn để giúp DN nhanh chóng khôi phục sản xuất. Cụ thể, sẽ giải quyết nhanh các ách tắc của DN; phòng, chống dịch tốt để khôi phục chuỗi cung ứng; tháo gỡ nhanh vướng mắc về thủ tục để chuyên gia, lao động nước ngoài vào Việt Nam sớm. Phân cấp ủy quyền cho các địa phương quản lý KCN, KCN công nghệ cao, khu chế xuất, khu kinh tế, cụm công nghiệp để thực hiện một cửa tại chỗ tạo thuận lợi cho DN trong đầu tư, triển khai các dự án…” – bà Ngọc cho biết.

Khu công nghiệp Biên Hòa 2 (TP.Biên Hòa) nơi có nhiều DN chỉ duy trì sản xuất 20-60% rất mong sớm khôi phục lại sản xuất bình thường.

Tại hội nghị có 6 tỉnh, thành kiến nghị Chính phủ nhanh chóng đàm phán để có thêm vaccine, ưu tiên cho người lao động trong các DN, khuyến khích DN tự xét nghiệm, giảm thuế…

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan nhận xét: “TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương đang chịu ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch bệnh và 3 địa phương đã tạo liên kết vùng để phục hồi kinh tế là sống thích ứng và an toàn với Covid-19. Để DN phục hồi sản xuất nhanh, đề xuất Chính phủ thành lập Tổ Công tác phục hồi kinh tế các vùng kinh tế trọng điểm, hỗ trợ tín dụng dài hạn cho DN, giảm các loại thuế cho DN”.

Ghi nhận những phản ảnh của các DN, tỉnh, thành về khó khăn, vướng mắc trong quá trình mở cửa phục hồi sản xuất, Phó thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, Chính phủ đang cố gắng đàm phán để tiếp cận nhiều nguồn vaccine ưu tiên chống dịch, DN phục hồi sản xuất, kinh doanh. Dự kiến trong cuối tháng 9, 10-2021 sẽ có thêm nhiều liều vaccine để phân bổ cho các KCN, khu kinh tế, khu chế xuất, KCN công nghệ cao và cụm công nghiệp. Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính xem xét tham mưu các gói hỗ trợ cho DN về miễn giảm thuế DN, thuế giá trị gia tăng, thuế đất. Bên cạnh đó, yêu cầu các bộ, ngành tiếp tục đơn giản, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính về hải quan, ngân hàng, đầu tư cho DN. Chính phủ phân cấp cho các tỉnh, thành làm trung tâm đầu mối tháo gỡ khó khăn cho DN để phục hồi kinh tế. Các DN tùy theo từng địa phương có phương án phục hồi sản xuất phù hợp. Trường hợp xuất hiện F0 trong DN, cần xử lý nhanh F0, F1 và nếu đảm bảo quy định cho phục hồi sản xuất, tránh trường hợp DN xuất hiện F0 bắt dừng hoạt động tất cả các dây chuyền, xưởng, gây tổn thất lớn cho DN.          

Hương Giang