Triển vọng kinh tế thế giới năm nay ngày càng mờ nhạt khi lạm phát vẫn ở mức cao, GDP của Trung Quốc giảm tốc và lãi suất của Mỹ tăng.
Theo Viện Tài chính Quốc tế (IIF), triển vọng kinh tế thế giới ngày càng ảm đạm khi cuộc chiến ở Ukraine gây thiệt hại cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng châu Âu. Cùng với đó, Trung Quốc có cách tiếp cận gay gắt với Covid-19, trong khi Mỹ thắt chặt tiền tệ.
Các ngân hàng trung ương trên thế giới tiếp tục tăng lãi suất để chống lạm phát leo thang. Tại Mỹ, chỉ số giá tiêu dùng vẫn ở mức cao. Ngân sách hộ gia đình ở Anh và Pháp ngày càng eo hẹp.
Các biểu đồ sau đây cho thấy một cái nhìn tổng quan về sức khỏe của nền kinh tế toàn cầu.

Những thay đổi về GDP toàn cầu trong những năm qua, với dự báo của IMF vào năm 2022 và 2023. Đồ họa: Bloomberg
IIF dự báo, về cơ bản, kinh tế thế giới sẽ đi ngang trong năm nay, do châu Âu rơi vào suy thoái, tăng trưởng của Trung Quốc chậm lại và Mỹ thắt chặt tiền tệ đáng kể. Cuộc khảo sát hơn 450 công ty dịch vụ tài chính thành viên của tổ chức này dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu năm nay chỉ đạt 2,2%. Con số này thấp hơn rõ rệt so với ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) là 3,6% tính theo sức mua tương đương.

Giá xăng tại Tây Bắc Âu gần đây. Đồ họa: Bloomberg
Trong khi đó, thị trường xăng dầu đang bắt đầu mất kiểm soát. Mỹ đang tiêu thụ nhiều xăng hơn khi bước vào mùa lái xe mùa hè, làm tăng nhu cầu. Việc thiếu nguyên liệu thứ cấp từ Nga để sản xuất xăng cũng gây thêm áp lực lên giá mặt hàng này.

Diễn biến CPI tại Mỹ. Đồ họa: Bloomberg
Tại Mỹ – nền kinh tế lớn nhất thế giới, áp lực lạm phát vẫn ở mức cao trong tháng 4, khi giá một số mặt hàng nhu yếu phẩm liên tục tăng, thậm chí có những mặt hàng tăng giá nhanh nhất từ trước đến nay. Trong khi lạm phát tháng 3 hạ nhiệt so với cùng kỳ tháng 3/2021, lạm phát theo tháng vẫn tăng khiến bức tranh chung khó khăn hơn so với dự báo.
Người mua nhà Mỹ cũng đang ngày càng chuyển sang các khoản vay lãi suất thả nổi khi tổng chi phí đi vay tăng cao. Hiện hình thức cho vay lãi suất thả nổi chiếm 10,8% tổng số đơn vay mua nhà trong tuần đầu tháng 5 tại Mỹ. Con số này tăng so với mức 3,1% vào đầu năm và là tỷ lệ phần trăm lớn nhất kể từ năm 2008.
Trong một nghiên cứu được Wells Fargo công bố gần đây, hai nhà kinh tế học Tim Quinlan và Sara Cotsakis cho rằng người tiêu dùng Mỹ khó có thể nhìn thấy một tương lai tươi sáng hơn vào năm 2022 với tình hình hiện tại.
“Lãi suất tăng khiến các khoản thế chấp khó trả hơn. Giá xăng đang ở mức cao nhất mọi thời đại. Các vấn đề về chuỗi cung ứng vẫn đang khiến mọi thứ, từ sữa bột trẻ em đến đồ gia dụng trở nên khan hiếm”, nhóm chuyên gia nhận định.

Diễn biến CPI tại Pháp. Đồ họa: Bloomberg
Tại châu Âu, trước tình hình lạm phát tăng cao, Chính phủ Pháp cam kết tăng trợ cấp xã hội và phân phát phiếu lương thực cho các hộ gia đình nghèo nhất khi Tổng thống mới tái đắc cử Emmanuel Macron tìm cách ngăn chặn khủng hoảng. về cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt.
Nền kinh tế Anh bất ngờ suy thoái trong tháng 3 do chi phí sinh hoạt tăng cao buộc người tiêu dùng phải cắt giảm chi tiêu. Diễn biến này làm dấy lên nhiều dự đoán rằng Ngân hàng Trung ương Anh sẽ phải tiếp tục tăng lãi suất và gây sức ép lên chính phủ của Thủ tướng Boris Johnson.

Tỷ lệ nợ trên thu nhập khả dụng của hộ gia đình ở nước này. Đồ họa: Bloomberg
Nợ hộ gia đình của một số nước châu Âu cũng có dấu hiệu gia tăng. Ví dụ ở Thụy Điển, việc Riksbank đột ngột tăng lãi suất vào cuối tháng 4 đã đánh dấu sự khởi đầu của một đợt áp lực mới đối với nhiều người mắc nợ cao.

Kim ngạch xuất nhập khẩu của Trung Quốc. Đồ họa: Bloomberg
Tại châu Á, xuất khẩu và nhập khẩu của Trung Quốc gặp khó khăn trong tháng 4, khi dịch Covid-19 bùng phát ngày càng nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến nhu cầu, sản xuất suy yếu và hậu cần của nền kinh tế lớn thứ hai bị gián đoạn. hai thế giới.

Chi tiêu hộ gia đình Nhật Bản trong năm qua. Đồ họa: Bloomberg
Nhật Bản ghi nhận một tín hiệu tích cực khi chi tiêu hộ gia đình lần đầu tiên tăng vào tháng 3, sau ba tháng dỡ bỏ các hạn chế để chống lại dịch bệnh trên toàn quốc. Điều này đã giúp cung cấp một số hỗ trợ cho tiêu dùng tư nhân vào cuối một quý khó khăn của nền kinh tế.

Bản đồ tăng lãi suất cơ bản toàn cầu từ đầu năm 2022 đến nay. Trong đó, các vùng màu cam đậm hơn là các điểm cơ bản (bps) càng cao. Đồ họa: Bloomberg
Không chỉ các nền kinh tế phát triển, làn sóng tăng lãi suất cũng diễn ra ở các thị trường mới nổi. Ngân hàng trung ương Malaysia đã bất ngờ tăng lãi suất chuẩn trong nỗ lực đối phó với áp lực giá cả. Hay như việc nhà chức trách Argentina tăng lãi suất lần thứ năm trong năm nay. Ít nhất sáu ngân hàng trung ương ở các nước mới nổi đã tăng lãi suất trong tuần đầu tiên của tháng Năm.

Diễn biến của CPI một số nước Mỹ Latinh. Đồ họa: Bloomberg
Các ngân hàng trung ương ở Mỹ Latinh dự kiến sẽ mở rộng chiến dịch thắt chặt tiền tệ của họ ngoài những gì dự kiến ban đầu, sau khi lạm phát tháng 4 tăng cao hơn dự báo. Đặc biệt, chi phí lương thực và nhiên liệu đang là vấn đề đau đầu đối với các nhà hoạch định chính sách ở khu vực này.
Phiên An (theo Bloomberg, CNN)
Trang tổng hợp Làm kinh tế, nguồn tham khảo: https://vnexpress.net/suc-khoe-kinh-te-the-gioi-dang-ra-sao-4464059.html