LTS: Ngày 16/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết 18-NQ / TW về “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất đai, tạo động lực phát triển đất nước ta thành nước phát triển có thu nhập cao ”, trong đó có những chủ trương mới đáng chú ý về chính sách đất đai.
Sau Hội nghị Trung ương 5, giữa tháng 6/2022, Bộ TNMT đã thành lập Ban soạn thảo để rà soát, đề xuất các phương án sửa đổi Luật Đất đai năm 2013 theo các nhóm nội dung: Quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý đất đai, tổ chức cơ cấu bộ máy quản lý nhà nước về đất đai, phân cấp quản lý; nhóm về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, điều tra, đánh giá tài nguyên đất; nhóm tài chính đất đai, giá đất; nhóm thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất; nhóm quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất…
VietNamNet đã phỏng vấn GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường xung quanh những vấn đề này.
Bài 1: Đấu thầu dự án có sử dụng đất để tăng sức cạnh tranh
Theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, thời gian qua, nhiều địa phương sử dụng phương án đấu giá đất để có nguồn thu phát triển kinh tế – xã hội, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Phương án này giúp Nhà nước và các địa phương có thu nhập cao thông qua người trả giá cao nhất.
Việc đấu giá đất được thực hiện công khai, minh bạch và đúng quy định của pháp luật mới có hiệu quả.
Những vụ việc sai phạm trong đấu giá đất thời gian qua cho thấy những mặt trái. Điển hình như vụ Nguyễn Xuân Đường gây sức ép hạ giá đất đấu giá ở Thái Bình, hay vụ Tân Hoàng Minh đẩy giá lên cao khi giá đất ở Thủ Thiêm …
“Bản chất của cuộc đấu giá đất là rất minh bạch, khách quan. Bang thu được giá trị cao nhất thông qua đấu giá. Vấn đề là quy trình thực hiện không minh bạch. Chẳng hạn, việc che giấu thông tin khiến ít người tham gia, từ đó giảm cạnh tranh, hoặc nâng giá, hạ giá …
Ngoài ra, việc tổ chức đấu giá đất dẫn đến giá trị đầu vào của một dự án quá cao.
Chúng ta nên đấu thầu các dự án có sử dụng đất. Nhà đầu tư phải chứng minh được mình là đơn vị sử dụng đất tốt nhất, đưa ra các trọng số về hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội, hiệu quả môi trường,… Nhà nước sẽ căn cứ vào các chỉ tiêu đó để lựa chọn. nhà đầu tư ”- ông Đặng Hùng Võ phân tích.
Nghị quyết 18 gợi mở nhiều điều mới cho Luật Đất đai sửa đổi
Nghị quyết 18 nêu rõ, cần đẩy mạnh đấu giá đất, hạn chế giao đất. Ý kiến của bạn về chủ đề này là gì?
Nội dung này của Nghị quyết yêu cầu làm rõ, trường hợp nào phải đấu giá, trường hợp nào đấu thầu dự án có sử dụng đất, trường hợp nào trực tiếp giao – cho thuê … chứ không phải quảng bá đấu giá đất.
Vừa qua, một số địa phương tổ chức đấu giá đất, để xảy ra trường hợp như Nguyễn Xuân Đường ở Thái Bình hay đấu giá đất Thủ Thiêm?
Các trường hợp trên đều đang lợi dụng cơ chế đấu giá đất để đạt mục đích.
Trong khi đó, Luật Đất đai 2013 quy định việc giao đất phải thông qua hình thức đấu giá. Và đấu thầu dự án nằm trong Luật Đấu thầu. Luật Đất đai 2013 không có cơ chế đấu thầu mà các tỉnh đều áp dụng cơ chế đấu thầu. Chúng ta cần hỏi tại sao? Trong cuộc đấu giá có những trường hợp như đã đề cập. Như vậy, đấu giá có lợi hay không có lợi? Chính sách này rất minh bạch, nhưng nó đang được sử dụng để ngụy tạo.
Trong Nghị quyết 18, bạn thích điều gì nhất?
NQ 18 có nhiều điểm mới. Ví dụ, làm rõ cơ chế thu hồi đất. Làm rõ trường hợp nào dự án phát triển kinh tế – xã hội vì mục tiêu quốc gia, công cộng…
Luật Đất đai mới 2013 viện dẫn các quy định của Hiến pháp nhưng chưa xây dựng các thuật ngữ pháp lý, dẫn đến các địa phương có cách hiểu khác nhau về đầu tư phát triển kinh tế vì lợi ích quốc gia, công cộng. NQ 18 yêu cầu làm rõ nội dung này.
Về bản chất, lợi ích của nhà đầu tư phải gắn liền với lợi ích của Nhà nước. Nếu lợi ích của nhà đầu tư không gắn với lợi ích của Nhà nước thì hãy ra ngoài thị trường, muốn nhận chuyển nhượng của ai thì chuyển nhượng, theo quy định của pháp luật và Nhà nước không can thiệp. Khi gắn với lợi ích của Nhà nước, của công … thì nhà đầu tư sẽ được hưởng các ưu đãi như nhau. NQ 18 yêu cầu làm rõ cơ chế này.
Thứ hai, Nghị định 18 cần quy định cụ thể về các trường hợp sử dụng đất đa mục đích. Ví dụ, dự án phát triển du lịch đa mục tiêu thì khác, quản lý ra sao, thời hạn sử dụng là bao nhiêu,… Hay đối với đất quốc phòng nếu đưa vào sản xuất kinh doanh thì đất đó được gọi là đất quốc gia. phòng hay không, hoặc cũng cần có sự công bằng như đất sản xuất kinh doanh khác. Luật đất đai 2013 không quy định rõ ràng về khái niệm này.
Pháp nhân quốc phòng thực hiện dự án kinh tế không thể coi là dự án vì an ninh quốc gia. Thu hồi đất phục vụ an ninh, quốc phòng thì không cần đền bù, còn kinh doanh thương mại thì phải tuân theo Luật Thương mại chứ không thể có đặc quyền đặc lợi. Hàng loạt trường hợp lãnh đạo quốc phòng bị xử lý vi phạm liên quan đến đất quốc phòng thời gian qua là một điển hình.
|
Nội dung chính của Nghị quyết 18: 1. Hoàn thiện sửa đổi Luật Đất đai năm 2013 và các luật khác có liên quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 2. Bỏ khung giá đất, có phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. 3. Đánh thuế cao hơn đối với người sở hữu nhiều nhà, đất 4. Giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu các dự án có sử dụng đất 5. Cơ sở tôn giáo sử dụng đất vào mục đích khác phải nộp tiền thuê đất theo quy định 6. Sẽ có quy định cụ thể về việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư nếu người dân bị thu hồi đất 7. Mở rộng đối tượng, hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp 8. Quy định về chế độ sử dụng đất để xây dựng công trình trên không, công trình ngầm và đất hình thành từ hoạt động cải tạo biển. |
Trang tổng hợp Làm kinh tế, nguồn tham khảo: https://vietnamnet.vn/phai-lam-ro-co-che-thu-hoi-dat-theo-nghi-quyet-18-2040478.html
